เปิดวิสัยทัศน์และการพัฒนา สู่การสร้างเมืองอัจฉริยะ กรุงเทพฯ

เคยคิดไหมว่าถ้าวันหนึ่งกรุงเทพฯ กลายเป็นเมืองที่รถไม่ติด น้ำไม่ท่วม เดินทางสะดวก ประหยัดพลังงาน ปลอดภัยต่อสุขภาพ จะดีแค่ไหน ? ความฝันนี้อาจไม่ได้ไกลเกินเอื้อม เพราะ “เมืองอัจฉริยะ” หรือ Smart City กำลังกลายเป็นหนึ่งในนโยบายสำคัญของหลายเมืองทั่วโลก รวมถึงการสรรค์สร้างเมืองอัจฉริยะในกรุงเทพฯ เองด้วย

แต่คำว่าเมืองอัจฉริยะ กรุงเทพฯ จะไม่เกิดขึ้นจากแค่การติดตั้งระบบไอที หรือเปลี่ยนป้ายให้ดูทันสมัย หากแต่คือการสร้างระบบเมืองที่ “เข้าใจประชาชน” และใช้ข้อมูล (Data) กับเทคโนโลยี (Technology) เป็นเครื่องมือบริหารจัดการเมืองให้ตอบโจทย์ทุกมิติของชีวิตอย่างมีประสิทธิภาพ

1. ระบบขนส่งอัจฉริยะ: พื้นฐานของเมืองที่เชื่อมโยง

หนึ่งในหัวใจของเมืองอัจฉริยะ กรุงเทพฯ คือการทำให้การเดินทางลื่นไหล ลดเวลาติดบนถนน ด้วยการใช้ IoT (Internet of Things) จัดการจราจรแบบเรียลไทม์ การใช้ AI คำนวณเวลารอรถสาธารณะ พร้อมเชื่อมต่อระบบ MRT, BTS, รถเมล์ EV และทางเดินเท้าอย่างไร้รอยต่อ สิ่งนี้ไม่เพียงแค่ช่วยลดคาร์บอน แต่ยังเพิ่มประสิทธิภาพด้านเศรษฐกิจด้วย เพราะเวลาคือทรัพยากรที่สำคัญ

2. พลังงานสะอาด: เปลี่ยนเมืองให้ยั่งยืน

เมืองอัจฉริยะ กรุงเทพฯ ยังรวมถึงการเปลี่ยนผ่านพลังงานจากฟอสซิลไปสู่พลังงานสะอาด เช่น โซลาร์เซลล์บนอาคารราชการ ระบบอาคารประหยัดพลังงาน (Smart Building) ไปจนถึงการใช้รถยนต์ไฟฟ้าร่วมกับสถานีชาร์จที่เข้าถึงได้ง่าย เป้าหมายคือการลดมลพิษ ลดค่าใช้จ่าย และสร้างเมืองที่อยู่แล้ว “เย็น” ทั้งในเชิงอุณหภูมิและสิ่งแวดล้อม

3. การบริหารจัดการน้ำอัจฉริยะ: ป้องกันน้ำท่วมซ้ำซาก

กรุงเทพฯ เผชิญกับปัญหาน้ำท่วมซ้ำซากในหลายพื้นที่ การออกแบบระบบระบายน้ำโดยใช้เทคโนโลยี เช่น เซ็นเซอร์ตรวจวัดระดับน้ำ กล้องวงจรปิดในท่อระบายน้ำ และระบบเตือนภัยล่วงหน้า ล้วนเป็นส่วนสำคัญของเมืองอัจฉริยะ กรุงเทพฯ ที่ช่วยให้เมืองตอบสนองต่อภัยธรรมชาติได้เร็วขึ้น พร้อมกับลดค่าเสียหายจากการซ่อมบำรุงที่ไม่จำเป็น

4. การใช้ Big Data เพื่อการวางแผนเมือง

การออกแบบเมืองในอดีตอิงจากสถิติทั่วไป แต่ในวันนี้ เมืองอัจฉริยะ กรุงเทพฯ ใช้ Big Data จากแหล่งต่าง ๆ เช่น การจราจร การใช้ไฟฟ้า ปริมาณขยะ ไปจนถึงเสียงสะท้อนจากโซเชียลมีเดีย เพื่อเข้าใจ “พฤติกรรมจริง” ของคนเมือง แล้วจึงวางผังเมือง บริหารงบประมาณ และออกนโยบายได้อย่างแม่นยำ

5. สร้างระบบเมืองที่ประชาชนมีส่วนร่วม

ไม่มีเมืองอัจฉริยะใดจะสมบูรณ์ได้หากขาดการมีส่วนร่วมของประชาชน เมืองอัจฉริยะ กรุงเทพฯ  จึงต้องออกแบบระบบที่ “ฟัง” ผู้คน เช่น การเปิด Open Data ให้คนทั่วไปเข้าถึงข้อมูล การเปิดแอปพลิเคชันให้รายงานปัญหาในพื้นที่ หรือแม้แต่การให้เอกชนร่วมเสนอไอเดียผ่าน Hackathon เมืองจึงจะเติบโตอย่างมีทิศทางร่วมกัน

เมืองอัจฉริยะ กรุงเทพฯ ไม่ได้หมายถึงเมืองที่มีแต่เทคโนโลยีล้ำสมัย หากแต่เป็นเมืองที่ใช้เทคโนโลยีเพื่อยกระดับ “คุณภาพชีวิต” ของคนจริง ๆ บนพื้นฐานของความยั่งยืน ความโปร่งใส และความเท่าเทียม การพัฒนาเมืองจึงไม่ใช่แค่หน้าที่ของภาครัฐอีกต่อไป แต่คือภารกิจร่วมของทุกคนที่มี “หัวใจอยากเห็นเมืองดีขึ้น”